Common Grounds is een meerjarig project dat Casco’s hoofdkwartier tot een plek voor kunst en commons maakt. Het project maakt van het gebouw een testlocatie voor commoning met bijdragen van kunstenaars, en eenieder die geïnteresseerd is.
De kern van elke commons praktijk is een gedeelde bron. Land (fysieke grond) wordt vaak gezien als een expliciet en tastbaar voorbeeld hiervan. Over heel de wereld vind je commons – uitgedrukt in verschillende talen – die functioneren op basis van collectief beheer, cultivatie en onderhoud van een stuk land. In het realiseren, onderhouden en in stand houden van zulke commons schuilt de kracht in gedeelde ervaringen en verhalen.
Casco is gehuisvest op het Abraham Dolehof, een verborgen oase in het Utrechtse Museumkwartier. Hier delen we sinds 2014 een grote binnenplaats met oude bomen en groen met buren. We beschouwen dit als een gedeelde bron. De binnenplaats heeft gedeeld eigendom en we delen de zorg voor onderhoud. De buren zijn huiseigenaren, huurders en onderhuurders, terwijl de binnenplaats eigendom is van de stad waar bezoekers welkom zijn om de schoonheid van deze serene locatie te ervaren in het drukke stadscentrum. Niettemin, in overleg met de stad hebben de buren afgesproken om de binnenplaats ’s avonds gesloten te houden, waardoor het een semi-private ruimte is. De voornaamste reden hiervoor was de neiging van sommigen om de ruimte ook ’s nachts te gebruiken.
Het is op deze bijzondere locatie waar Casco vragen omtrent erfgoed, milieu, relaties, hulpbronnen en toekomst onderzoekt om tastbare, levende commons te vormen en onderhouden. Deze commons kunnen worden begrepen als gemeenschappelijke basis voor collectief gebruik, artistieke verkenning en experimenten over bestaande en nieuwe vormen van leven en samenwerken. De start van deze verkenning vond plaats met de openingstentoonstelling New Habits (2014), die vertoond werd toen Casco van de oude locatie aan de Oudegracht verhuisd was naar de nieuwe, huidige locatie.
Het project Common Grounds werd in het begin van 2020 ontwikkeld, vlak voor de COVID-19 pandemie en lockdown-maatregelen. Vanwege de pandemie is ons gebouw, net als vele andere kunstruimtes, grotendeels gesloten geweest voor publiek. Echter, via alternatieve manieren van werken en communiceren kon Common Grounds toch grotendeels doorgang vinden. Veel verhalen uit heden en verleden werden verteld en onthuld door geïnteresseerde kunstenaars en bewoners van het Abraham Dolehof, om zo een gemeenschappelijk erfgoed te maken. Liederen en songteksten zijn gepresenteerd om na te denken over waarden voor een op commons gebaseerde toekomst, terwijl de archieven van Casco zijn onderzocht en opnieuw georganiseerd voor een betere toegankelijkheid. De vragen rondom de gebruikswaarde van ons gebouw werden steeds urgenter, evenals de soorten kunst die tevoorschijn zullen komen of die we graag zouden willen zien in het post-Covid-tijdperk. Hiervoor hebben wij Utrechtse kunstenaars uitgenodigd om ons gebouw te transformeren tot hun eigen tijdelijke atelier en zich aan te sluiten bij onze collectieve verkenning.
Common Grounds houdt stand zolang Casco zich op deze plek bevindt. In de toekomst zullen wij deze werk- en presentatieplek transformeren en continueren om onze ambities te verwezenlijken: onze permanente tentoonstellingsruimte gebruiken voor meerdere projecten; als een broedplaats voor lokale kunstenaars, vooral BIPOC-kunstenaars met multidisciplinaire praktijken en internationale achtergronden die samen verschillende projecten organiseren of eraan deelnemen; en muzikale en tuinactiviteiten op de binnenplaats in samenwerking met onze buren.
Lees hieronder meer over specifieke onderdelen van het Common Groundsprogramma die tot nu toe hebben plaatsgevonden. Struin door de activiteiten en ervaar de kunstwerken, evenementen en teksten die gerelateerd zijn aan dit project.
Story / Heritage
6 maart – 6 juli 2020
De eerste iteratie genaamd Common Grounds: Story / Heritage werd gepresenteerd door Casco Art Institute en FOTODOK, welke sinds 2014 het adres Lange Nieuwstraat 7 delen. Beide instituten bewonen het gebouw met uitzicht op de Abraham Dolehof, een verborgen oase in het Utrechtse Museumkwartier waarvan de grond onder wordt doorgetrokken tot het oude kanaal. Wij delen deze plek met andere bewuste en onbewuste commoners van de Abraham Dolehof, waaronder kleine ondernemers, kunstenaars in hun studio’s, buren, een 165 jaar oude plataan en misschien zelfs de geesten van de tijden voordat wij intrek namen in het pand.
Wij vragen ons nu af: wie zijn de commoners van de toekomst? Story / Heritage was een uitnodiging om samen met ons, Casco en FOTODOK, het hele gebouw en diens omgeving te ervaren en bij te dragen aan een verhaal dat is opgebouwd uit vele verhalen die zijn gebaseerd op historisch onderzoek, relaties, verbeeldingskracht en een gevoel van de plek. De tentoonstelling groeide met diverse hoofdstukken, vergezeld door verschillende bijdragers en verhalenvertellers die het verleden, het heden en de toekomst van Abraham Dolehof en ons gebouw verkenden.

Song / Value
7 oktober 2020-28 februari 2021 (verlengd wegens pandemie)
In een poging om het lied en zang te begrijpen in de context van de commons, richtte de tweede iteratie Common Grounds: Song / Value zich op de transformatieve kracht en waarde die deze muzikale elementen hebben op collectiviteit en verbondenheid. Het programma verzamelde liederen die macht confronteren met waarheid, waarin luisteren en meezingen een vorm van solidariteit kunnen worden, een belichaamde toewijding aan de gezongen boodschap. Het verkende het sociale en politieke landschap van muziek en geluid, evenals de voorwaarden voor ontvangst en interactie. Op het programma stonden kunstenaars, musici en schrijvers, en de activiteiten konden via meerdere kanalen worden gevolgd: live concerten met de nadruk op ‘singalong songs’; kleine publieke bijeenkomsten ‘backstage’ om het archief, het gebouw en de geschiedenis van Casco te ontdekken; een reeks lyrische brieven die per post werd verspreid, en een nieuw seizoen van Common Air, Casco’s radio gestreamd via Stranded FM, met muziekwerken uit Casco’s archief, resultaten van onderzoek rond het thema van het seizoen en bijdragen van kunstenaars en onderzoekers op het gebied van kunst, muziek, geluid en politiek.

Tijdelijk studio-aanbod
8 maart – 2 mei 2021
Na de tweedelige iteraties van Common Grounds in 2020 hebben wij gezocht naar manieren om onze diepe betrokkenheid met onze thuisbasis in het Abraham Dolehof voort te zetten. Wij kwam via een open oproep in contact met Utrechtse kunstenaars en verwelkomden hen om onze tentoonstellingsruimten tijdelijk om te bouwen tot hun eigen studio’s of andersoortig gebruik, zonder kosten.
In ruil daarvoor werd van de kunstenaarshuurders verwacht dat zij de bevindingen en resultaten van Common Grounds tot nu toe kritisch zouden bekijken en zich samen met ons het toekomstige gebruik van deze plek verbeelden in het licht van commoning, middels vier collectieve online bijeenkomsten. Dit betekende nadenken over de toekomst van wat een gebouw kan betekenen voor het delen en ervaren van kunst in het post-Covid-tijdperk, maar ook over wat voor soort kunst wij gaan verlangen. Het korte experimentele studio-aanbod resulteerde in een weekend met intieme studio-bezoeken, die wij organiseerden in overeenstemming met veilige afstandsmaatregelen, om hun procesresultaten te delen.
Bezoek onze Instagram voor reportages over de kunstenaars.
