Projectbeschrijving

De staat verdrukt, de wet is logen
De rijkaard leeft zelfzuchtig voort
Tot 't merg wordt d'arme uitgezogen
En zijn recht is een ijdel woord
Wij zijn 't moe naar anderer wil te leven
[Mensen] hoort hoe gelijkheid spreekt
Geen recht, waar plicht is opgeheven
Geen plicht leert zij, waar recht ontbreekt

"De internationale", originele tekst in het Frans door Eugene Pottier, 1871

Then I'd sing 'cause I know, yea
Then I'd sing 'cause I know, yea
Then I'd sing 'cause I know
I'd know how it feels
Oh I know how it feels to be free
Yea yea! Oh, I know how it feels

– “I Wish I Knew How it Would Feel to be Free,” Nina Simone, 1967

De betekenis en functie van liedjes gaan van generatie op generatie; ze vormen de soundtracks van ons leven. Mensen maken, delen en remixen liedjes, terwijl de natuur haar eigen muziek maakt. Het zingen van en luisteren naar liedjes verstrijkt de tijd, terwijl we werken of vrij zijn. Het houdt herinneringen vast van liefde en plezier, of verdriet en pijn, is een ontsnapping of een medicijn. Liedjes vertellen verhalen en voeren je naar andere werelden, laten je meer als jezelf voelen of juist als iemand anders. Liedjes gaan samen met kinderspel en helpen ons om dingen te onthouden: de namen van de dagen van de week of bekende en vergeten wijsheden. Ze steken kleine vuren aan en verdoezelen soms restanten van sluimerende, gewelddadige dingen. We zingen om verschillende redenen. Teksten, poëzie en mantra's worden gezongen en gesproken om kennis te delen, te entertainen, te protesteren of te mediteren. Het is een methode om rituelen, herstel en transities te begeleiden.

In het herfstprogramma Common Grounds: Song / Value van 2020 staat de kracht van liedjes, lyriek en gemeenschappelijke waarden centraal. Op het programma staan kunstenaars, musici en schrijvers, en de activiteiten kunnen via meerdere kanalen worden gevolgd: live concerten vanaf het ‘hoofdpodium’ in het lege kantoor van Casco, met uitzicht op de gezamenlijke binnentuin, of vanuit het huis van de muzikant, en kleine publieke bijeenkomsten ‘backstage’ om Casco’s archief, gebouw en geschiedenissen te ontdekken. In samenwerking met kunstenaarsinitiatief Dear, wordt een reeks lyrische brieven per post verspreid. Verder presenteert een nieuw seizoen van onze radioshow Common Air, gestreamd via Stranded FM, muziekwerken uit Casco's archief, resultaten van onderzoek rond het thema van dit seizoen en bijdragen van kunstenaars en onderzoekers op het gebied van kunst, muziek, geluid en politiek. In een poging om liedjes te begrijpen in de context van de commons, onderzoekt Common Grounds: Song / Value het effect van liedjes op een gevoel van collectiviteit en verbondenheid. Het programma richt zich op liedjes die kritisch zijn op de heersende machten, op wanneer luisteren en meezingen een vorm van solidariteit aannemen, een belichaamde toewijding aan de gezongen boodschappen. Het verkent het sociale en politieke landschap van liedjes en geluid, evenals de voorwaarden voor ontvangst en interactie.

Met de recente mondiale gebeurtenissen die ons leven hebben veranderd en de mainstream vormen van solidariteit die zo veelbelovend zijn, wordt de functie van instituten bevraagd. Het is duidelijk dat er veranderingen moeten worden doorgevoerd. Casco Art Institute kiest er daarom voor om een nieuwe weg in te slaan, die niet radicaal verschilt van het pad dat we drie jaar geleden zijn gaan volgen, maar die wel onze inspanningen om te ‘werken voor de commons’ weerspiegelt en verfijnt. Dit betekent dat we onze tweejaarlijkse cyclus van tentoonstelling programma's doorbreken en op zoek gaan naar andere vormen van presentatie en interactie. We richten ons op projecten en ondersteunen kunstenaars en groepen die werken met verschillende ritmes, energieën en vormen van maken en delen. Wat betreft Casco's 'backstage' nemen we deze periode de tijd om onze website en dertigjarig archief te reorganiseren, waardoor het een onschatbare bron wordt voor toekomstige generaties. We versterken ook onze toegankelijkheid en zullen blijven werken aan het wegnemen van barrières tussen Casco en onze gemeenschappen. Ten slotte werken we aan ‘how to Casco’, zodat het voor anderen duidelijk is hoe ze kunnen deelnemen aan en leren van ons programma en hoe ze ons daarbij kunnen ondersteunen. We proberen onze daden voor ons te laten spreken, ‘walk the walk’, zonder dat altijd direct te benoemen. We nodigen je uit dat samen met ons te doen en we kijken ernaar uit om deze manifestaties en waarden gaandeweg met je te delen!

Het programma is een vervolg op Common Grounds: Story / Heritage van voorjaar 2020, waarin werd gekeken naar verhalen en storytelling als een integraal onderdeel van onze relatie met land en erfgoed, aan de hand van de in opdracht gemaakte werken van Bart Lunenburg, Jumana Emil Abboud en Kanitha Tith, en de verhalen die door vele anderen zijn bijgedragen. Ons jaarprogramma Common Grounds is geïnspireerd op het monumentale pand en de binnentuin die we delen met onze buren in Utrecht en de mogelijkheden die het gebouw biedt voor samenwonen. Verhalen vertellen en liedjes zingen zijn tijdloze artistieke methoden waarvan we kunnen leren terwijl we grip proberen te krijgen op ideeën rond cultuur, erfgoed, eigendom en waarde.

Het programma van najaar 2020 wordt gesteund door de gemeente Utrecht, Stichting DOEN via Arts Collaboratory en Stichting Kunstinitiatieven.