Casco Art Institute’s tentoonstellingsprogramma voor de herfst 2019 presenteert Het is of de stenen spreken (silence is a commons) bestaande uit vier solo tentoonstellingen met de onderscheidende artistieke praktijken en talen van Babi Badalov, Ansuya Blom, Ama Josephine Budge en Mire Lee die andere vormen van communicatie presenteren en zo voorbij gaan aan de normen en gewoonten van de door kapitaal gedreven media.

Misverstanden, iets niet kunnen communiceren en verontrustend taalgebruik zijn enkele van de meest voorkomende obstakels in samenwerkings- en deel praktijken, zelfs onder gelijkgestemden en coalitie-groepen. Deze scheuren en ruwe stenen zijn het onderwerp van ons tentoonstellingsprogramma deze herfst: de vier kunstenaars geven inzicht in expressieve manieren om te kunnen communiceren wanneer dat op andere wijzen niet wil lukken. Hun werken grijpen de mogelijkheden en beperkingen van taal op performatieve en materiële manieren aan als vertrekpunt of moment van verzoening. Het resultaat is een affectieve bron van nieuwe vocabulaires, syntaxis en verhalen die de spanningen en normen rond ideeën van begrijpen doorbreken.

Babi Badalov presenteert een wirwar van woorden, verdraaid door moedertongen, getekend op tweedehands T-shirts, papier en muren. Immigration wordt bijvoorbeeld yougration en daarna hegration. We kunnen het parcours van de woorden volgen terwijl ze wegkruipen van taalkundige correctheid om juist de fouten te vieren en te benutten als bron voor nieuwe beelden, woorden en betekenissen, waardoor heterogene culturele landschappen worden gecreëerd waarin kunstenaars leven en reizen.

Ansuya Blom nodigt ons uit om een droomwereld of een donkere hoek van de geest te verkennen met haar subtiele schilderijen, tekeningen, collages, sculpturen en films. De getoonde vitale organen verwijzen naar de gevolgen van het onder woorden brengen van zaken die je niet kunt beschrijven, maar wat zich op onweerstaanbare wijze van binnen manifesteert. De gedeeltelijk verborgen scènes binnen psychiatrische klinieken tonen de wazige grens tussen verwarring en helderheid.

In haar speculatieve fictie toont Ama Josephine Budge landschappen waarin verbeterde hybride en vaak ook queer protagonisten zich hebben aangepast aan de smeltende, vervuilde planeet. Ze beeldt door oorlog en droogte verscheurde catastrofale landschappen af waarin de bewoners, zoals de flora en fauna, niet alleen veerkrachtig blijken te zijn, maar ook uitgesproken extatisch qua beweging en detail. Woorden verordenen dat de enige toekomst die mogelijk is, er een is met queer en zwarte vreugde en rechtvaardigheid voor alle soorten.

We zien abjecte objecten die met tegenzin bewegen in het sculpturale werk van Mire Lee. Ze zien eruit als menselijke lichamen of menigten, verlaten en zich moeizaam voortbewegend. Ze zijn tegengesteld aan de wereld van de woorden: plastic buizen die vastzitten aan een kleine motor slaan rond zoals de gewone welsprekendheid, maar komen langzaam vast te zitten in de glinsterende natheid van glycerine.

In het Nederlands kan men weinig zeggen zonder geconfronteerd te worden met spreekwoorden en uitdrukkingen, rake uitspraken die wijsheden van de meerderheid naar voren brengen. De titel van de tentoonstelling is ontleend aan het minder gebruikelijke spreekwoord; het is of de stenen spreken, dat verwijst naar onverwachte informatie die als per toeval opduikt. Met de titel van de tentoonstelling erkennen we dat de stenen spreken, maar misschien niet in een taal die we begrijpen. (silence is a commons), de titel van een inspirerende lezing van filosoof Ivan Illich uit 1982 (online beschikbaar) is geen directe vertaling van Het is of de stenen spreken maar vult het aan. Bijna veertig jaar geleden sprak Illich over de manier waarop taal, als elke andere commons, door machine gestuurde communicatie wordt opgeslokt en kwetsbaar gemaakt. Nu zien we hoe informatie wordt gemanipuleerd voor politieke doeleinden - neem bijvoorbeeld haatzaaien en nepnieuws, en ook algoritmen - vertaald en afgestompt door de dominantie van het Engels, en gestandaardiseerd maar onhandig met, of onverschillig voor cultureel gesitueerde kennis. Dit is de context waarin we onze tentoonstellingen presenteren.

Het tentoonstellingsprogramma past in de studierichting Language & Dissemination over kunst en de commons van Casco Art Institute, maar denkt ook na over de overige studierichtingen.

Het tentoonstellingsprogramma wordt ondersteund door de gemeente Utrecht, Stichting DOEN via Arts Collaboratory en Foundation for Arts Initiatives.

We echoën onze collega-curator Sepake Angiama’s voordracht van de Illich tekst en het recente bericht om samen de dood van een collega van de kunstenaars van 16 Beaver Group te herdenken.

Biografieën van de kunstenaars:

Babi Badalov is geboren 1959 in Lerik, Azerbeidzjan en woont en werkt in Parijs, Frankrijk.

Ansuya Blom is geboren in 1956 in Groningen, Nederland en woont en werkt in Amsterdam, Nederland.

Ama Josephine Budge is geboren 1991 in Londen, Verenigd Koninkrijk en woont en werkt daar.

Mire Lee is geboren in 1988 in Seoul, Zuid-Korea en woont en werkt in Amsterdam, Nederland.